آندوسکوپی چیست و چه کاربردی دارد ؟
آندوسکوپ یک لوله باریک و انعطاف‌پذیر با دوربینی بر یک سر آن است. این ابزار که از طریق برش جراحی یا از طریق دهان یا مقعد وارد بدن میشود،
آندوسکوپی برای بررسی بخش‌های مختلف بدن، از جمله مفاصل، ریه‌ها، مثانه، دستگاه گوارش و آپاندیس به کار می‌رود.
برخی از انواع آندوسکوپی نیاز به آمادگی‌های مخصوص مثلا پاک کردن معده یا روده دارد. ممکن است پزشک از شما بخواهد پیش از انجام عمل چیزی نخورید یا ننوشید، یا برای شما مسهل تجویز کند.
افرادی که تحت آندوسکوپی قرارمی‌گیرند معمولا با داروهای آرام‌بخش تسکین داده می‌شوند تا درد و ناراحتی‌شان به حداقل برسد.
آندوسکوپ، وسیله‌ای است که توسط آن می‌توان درون مری، معده و اثنی‌عشر را مشاهده نمود. آندوسکوپهای اولیه فقط از چند آینه و عدسی ساخته شده بودند اما از ۳۰ سال پیش، آنها جای خود را به دستگاههای حاوی فیبرنوری دادند که با استفاده از آنها، تصاویر بسیار واضح و روشنی از درون بدن بدست می‌آید.
انجام آندوسکوپی فقط به چند دقیقه وقت نیاز دارد. از آنجایی که لازم است در هنگام آندوسکوپی، معده شما خالی باشد، اگر قرار است آندوسکوپی در صبح انجام شود، شما باید بعد از اینکه شب قبل از آن شام خوردید، دیگر هیچ چیزی تا هنگام آندوسکوپی نخورید و به صورت ناشتا باشید. اگر هم قرار است آندوسکوپی در بعدازظهر انجام شود، شما باید بعد از اینکه یک صبحانه سبک میل نمودید، دیگر هیچ چیزی تا هنگام آندوسکوپی نخورید.
برای انجام آندوسکوپی، شما باید راحت بوده و بر روی سمت چپ خود دراز بکشید. به گلوی شما یک اسپری بی‌حس کننده زده میشود تا چیزی احساس نکنید. همچنین یک قطعه کوچک محافظ در بین دندانهای شما قرار داده میشود. این کار باعث میشود که دندانهای شما آسیبی نبیند و نیز دندانهای شما هم به آندوسکوپ صدمه نزنند. وقتی که شما آماده بودید، پزشک، سر آندوسکوپ را روی زبان شما قرار داده و آن را به سمت گلو می‌برد و از شما می‌خواهد که آن را قورت دهید، با این کار، مری باز شده و آندوسکوپ داخل آن میشود و سپس به سمت پایین و معده می‌رود. در طی این مدت، یک پرستار دایماً مراقب شما خواهد بود و با یک ساکشن (مکننده بزاق شما را که در دهانتان جمع شده را بیرون می‌کشد (مانند وسیله‌ای که در دندانپزشکی وجود دارد). وقتی که سر آندوسکوپ وارد معده شد، از طریق یک لوله که در آندوسکوپ قرار دارد، معده باد میشود تا مشاهده داخل آن بهتر انجام شود. در صورت مشاهده موارد مشکوک، پزشک ممکن است اقدام به نمونه‌برداری (تکه‌برداری یا بیوپسی) نماید که این کار، کاملاً بدون درد میباشد. وقتی که کار پزشک تمام شد، آندوسکوپ به بیرون کشیده میشود.
در طی انجام آندوسکوپی، اشکالاتی که ممکن است برای شما ایجاد شوند عبارتند از: احساس فشار در گلو و گاهی اوقات احساس ناراحتی در شکم و آروغ زدن (به خاطر هوایی که به داخل معده فرستاده میشود). در هنگام داخل کردن نوک آندوسکوپ به سمت گلو، ممکن است شما یکی دوبار آروغ بزنید که این یک واکنش طبیعی میباشد.
اگر قرار است برای شما آندوسکوپی انجام شود، حتما به موارد زیر توجه داشته باشید:
▪ در صورتی که به بیماری‌هایی مثل هپاتیت یا ایدز مبتلا هستید، حتما پیش از انجام اندوسکوپی این موارد را به پزشک خود اطلاع دهید؛ چرا که پزشکان به منظور پیشگیری از انتقال این بیماری‌ها از یک فرد به فرد دیگر، برای مبتلایان به این بیماری ها از اندوسکوپ‌های مخصوص این بیماران استفاده می‌کنند.
▪ قبل از انجام هر گونه اندوسکوپی، تمام داروهای مصرفی را به اطلاع پزشک معالج خود برسانید؛ به ویژه درباره داروهای ضدانعقاد، ممکن است پزشک ترجیح بدهد یک یا چند روز قبل از انجام اندوسکوپی، بعضی داروهای شما قطع شوند.
▪ اگر به اختلالات خونریزی دهنده مبتلا هستید، حتما این موضوع را به اطلاع پزشک برسانید، تا اقدامات لازم را برای مقابله با خطرات احتمالی مهیا کند.
▪ هر زمان که برای انجام اندوسکوپی مراجعه می‌کنید، تمام مدارک پزشکی خود را همراه داشته باشید.
▪ روز انجام اندوسکوپی تنها به بیمارستان یا محل انجام اندوسکوپی مراجعه نکنید و حتما کسی را با خود همراه داشته باشید.
▪ نگران درد و ناراحتی نباشید. پزشکان برای تخفیف درد و ناراحتی بیماران معمولا از داروهای مسکن، مخدر یا خواب‌آور به میزان لازم استفاده می‌کنند تا انجام این اقدامات برای بیمار قابل تحمل باشد.
▪ در برخی اندوسکوپی‌ها لازم است بیمار چند ساعت ناشتا باشد یا پیش از انجام اندوسکوپی از روش‌هایی مثل تنقیه استفاده کرده باشد. درباره نیاز به انجام چنین اقداماتی حتما با پزشک خود مشورت کنید و تمام توصیه‌های او را عمل کنید تا زمان اندوسکوپی مشکلی برای شما ایجاد نشود.
▪ برخی اوقات طی انجام اندوسکوپی نمونه‌هایی از بافت‌های داخلی برداشته میشود. این نمونه‌ها از سوی خود بیمار یا از سوی پزشک مربوطه به بخش پاتولوژی فرستاده میشود تا زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار گیرد و از روی آن، بیماری تشخیص داده شود. پیگیر نتیجه نمونه‌برداری‌های خود باشید.
▪ گاهی لازم است بیمار ساعاتی پس از انجام اندوسکوپی در بیمارستان یا محل اندوسکوپی تحت نظر بماند. این موارد را در برنامه‌ریزی زمانی خود لحاظ کنید.
▪ پس از انجام اندوسکوپی اگر دچار هر مشکلی نظیر خونریزی، درد بیش از حد، تهوع و استفراغ یا تب شدید، هر چه سریع‌تر مساله را با پزشک خود در میان بگذارید.
